DDD to skrót od pełnej nazwy Dorosłego Dziecka z Rodziny Dysfunkcyjnej. Określa ona grupę cech oraz zachowań znamionujących osoby, które w okresie dzieciństwa uległy swoistemu typowi zaniedbania. Chodzi przede wszystkim o brak odruchów opiekuńczych ze strony rodziców. Niekoniecznie przyczyną zaniedbań musiał być alkohol, choć jest on jedną z głównych przyczyn wystąpienia DDD. Poniżej przybliżamy charakterystykę DDD oraz podpowiadamy jak wyglądają jej typowe objawy, jak przebiega diagnoza oraz jakie stosuje się formy leczenia.
Rodzina dysfunkcyjna – główna przyczyna DDD
Powodem wystąpienia DDD jest wychowanie w rodzinie dysfunkcyjnej, w której socjalizacja przebiegała w sposób zaburzony. Rodziną dysfunkcyjną może być taka, w której występowało uzależnienie od alkoholu oraz stosowano przemoc fizyczną, psychiczną oraz seksualną. Również zaburzenia psychiczne dotykające rodziców mogą być przyczyną wystąpienia DDD u ich dzieci. Mowa zwłaszcza o rodzicach cierpiących na schizofrenię, depresję, intensywne nerwice, choroby psychosomatyczne.
Do wystąpienia DDD może także doprowadzić rozpad rodziny, następujący w wyniku rozwodu, emigracji, śmierci jednego lub obojga rodziców bądź ich emocjonalnej nieobecności. Rodzinę dysfunkcyjną może także charakteryzować nadmierna kontrola rodzicielska, perfekcjonizm, nadmiernie wysokie oczekiwania i wymogi względem dziecka. Również rodziny, w których dominuje brak zaufania oraz bliskości emocjonalnej mogą być odpowiedzialne za wystąpienie DDD u ich dorosłych dzieci.
Objawy DDD – emocjonalne i interpersonalne
Do grona typowych objawów DDD należą zaburzenia w sferze emocjonalnej. Najczęściej wymienia się długo utrzymujące się uczucie narastającego niepokoju i napięcia emocjonalnego. Typowymi emocjami odczuwanymi przez osoby dotknięte DDD jest smutek, poczucie bezsensu oraz pustki życiowej. Także nadmierne zamartwianie się o przyszłość, poczucie wstydu oraz drażliwość mogą świadczyć o DDD.
Osoby z DDD mają zazwyczaj obniżoną samoocenę oraz niskie poczucie własnej wartości. Są też skłonne do zaniżania swoich osiągnięć oraz kompetencji. Są też skłonne do wycofywania się z aktywności, szczególnie z obawy przed popełnieniem błędu. W kontaktach z innymi osobami mogą mieć problem z prezentowaniem własnych emocji oraz interpretowaniem zachowań i emocji innych osób. Podejmowaniu interakcji społecznych może towarzyszyć uczucie lęku.
DDD charakteryzuje się też utrudnionym nawiązywaniem relacji z innymi osobami. Czasem okazują się niezdolne do budowania trwałych i szczerych relacji partnerskich oraz do wchodzenia w dojrzałe związki emocjonalne. Wśród osób dotkniętych DDD obserwuje się ponadprzeciętnie wysoki poziom rozwodów. Jednocześnie osoby takie są skłonne źle oceniać swoje związki oraz nie potrafią czerpać satysfakcji z bliskości innej osoby.
Terapia DDD – dostępne formy leczenia
Osoby z DDD szukają pomocy, gdy doświadczenie pustki oraz braku bliskich staje się zbyt trudne do zniesienia. Również narastające stany emocjonalne związane z odczuwaniem niepokoju i lęku mogą skłonić do szukania profesjonalnej pomocy. Najczęściej leczenie polega na uczęszczaniu na psychoterapię, w trakcie której pacjent przepracuje złe wzorce wychowawcze oraz nauczy się wzorców poprawnego zachowania. Chodzi przede wszystkim o odejście od roli osoby naznaczonej poczuciem winy i potrzebą ratowania innych, a także o uzyskanie kompetencji w zakresie chodzenia w normalne i zdrowe relacje z innymi osobami.
