Mimo stale rozwijającej się i coraz lepszej opieki medycznej niemal od samego poczęcia ciąża wciąż jest dla całej rodziny – a szczególnie, oczywiście, dla kobiety – czasem bardzo trudnym. Wymaga ona wtedy dodatkowej opieki, wsparcia i zaangażowania bliskich oraz specjalistów. Gdy do tego dochodzi cukrzyca, sprawa się komplikuje. Na co powinny zwrócić uwagę ciężarne kobiety z cukrzycą?
Mechanizm cukrzycy
Przyczyna cukrzycy tkwi w wydzielaniu zbyt małej ilości insuliny. Przy jej niedostatecznym stężeniu organizm nie wykorzystuje w pełni dostarczanej mu glukozy, przez co dochodzi do hiperglikemii (zbyt wysokie stężenie glukozy we krwi). Nadmiar niewykorzystanej substancji jest wydalany wraz z moczem.
Nie wiadomo do końca, co tak naprawdę powoduje niższe wydzielanie insuliny. Tak czy inaczej, konsekwencje są bardzo poważne. Glukoza, której przemiany są regulowane przez insulinę, jest potrzebna w procesach życiowych na poziomie komórkowym. Skutki są ogólnoustrojowe. Niewłaściwa przemiana tłuszczów, prowadząca do ich nadmiernego rozkładu i odkładania się jego szkodliwych produktów, wielomocz, zaburzenia pracy układu nerwowego, szybko postępująca miażdżyca, utrata odporności, zmiany skórne, pogorszenie widzenia… To tylko niektóre z przykrych i niebezpiecznych objawów cukrzycy. Nieleczona cukrzyca nie tylko pogarsza jakość życia, ale może prowadzić nawet do śmierci poprzedzonej długą i bolesną chorobą.
Cukrzyca a ciąża – na co uważać?
Leczenie cukrzycy wymaga wielkiej dyscypliny, diety i leków. Trwa całe życie. Szczególnie newralgiczny jest okres ciąży. Na jakie zagrożenia musi uważać ciężarna kobieta z cukrzycą? Jak bezpiecznie przejść przez ciążę i poród?
Cukrzyca w ciąży może prowadzić do takich skutków, jak: wrodzone wady płodu (m.in. wady serca), samoistne poronienia, zahamowanie, a nawet zatrzymanie wzrostu płodu, obniżenie inteligencji dziecka.
Dobrze jest, aby kobieta, która chce zostać matką, a cierpi na cukrzycę, wykonała badania i unormowała poziom cukru nawet pół roku przed podjęciem prób zajścia w ciążę. Można w tym celu wykorzystać pompy insulinowe. Lekarz diabetolog powinien wiedzieć, że pacjentka zamierza starać się o dziecko. W okresie przed zajściem w ciążę należy też wykonać badania: okulistyczne, neurologiczne, sprawności nerek, ciśnienia, EKG, poziomu TSH i wszystkie inne zlecone przez lekarza. Bardzo ważne jest unormowanie diety i zapewnienie sobie regularnego ruchu. Standardowe odżywianie warto wzbogacić o kwas foliowy i witaminy. Warto też odbyć wizytę kontrolną – nawet raz na miesiąc. Już na tym etapie ważna jest kontrola ginekologiczna.
Gdy ciąża zostanie potwierdzona (a warto mieć jej świadomość jak najwcześniej), zapotrzebowanie na insulinę zacznie rosnąć (nawet o 100–200%). Wizyty u lekarza powinny odbywać się co dwa tygodnie lub częściej, jeżeli jest taka potrzeba. Wraz ze wzrostem dziecka w łonie matki sytuacja zmienia się bowiem z tygodnia na tydzień. Bardzo ważne są też regularne badania.
Podczas porodu powinien być obecny diabetolog-położnik. Rodząca powinna mieć stale monitorowaną glikemię, a „pod ręką” powinny znajdować się glukoza i insulina.
Jak widać, ciąża dla kobiet z cukrzycą jest prawdziwym wyzwaniem. Opieka wykwalifikowanych lekarzy jest tu nieodzowna na długo przed zajściem w ciążę. Godnym zaufania i doświadczonym lekarzem, który bezpiecznie przeprowadzi pacjentkę z cukrzycą przez ciążę i poród, jest ginekolog-położnik Anna Kluz-Kowal.
